Actoren

Deze vier actoren zijn het Federaal Instituut voor Duurzame Ontwikkeling (FIDO), de Interdepartementale Commissie voor Duurzame Ontwikkeling (ICDO), de Taskforce Duurzame Ontwikkeling van het Federaal Planbureau (TFDO) en de Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling (FRDO). Daarnaast heeft elke federale overheidsdienst zijn eigen cel duurzame ontwikkeling die ook een bijdrage leveren aan de federale strategie. 

Het Federaal Instituut voor Duurzame Ontwikkeling (FIDO)

Het FIDO is verbonden aan de Kanselarij van de eerste minister, maar staat onder de bevoegdheid van de minister voor Duurzame Ontwikkeling. De opdracht van het instituut, die bij koninklijk besluit is vastgelegd, bestaat onder andere uit de volgende zaken: "de beleidsvoorbereiding inzake duurzame ontwikkeling, de coördinatie van de uitvoering van het beleid inzake duurzame ontwikkeling, het ter beschikking stellen van expertise." Het FIDO ontwikkelt zowel initiatieven voor andere federale overheidsdiensten als initiatieven voor het maatschappelijke middenveld. Met deze initiatieven wil het FIDO de duurzame ontwikkeling integreren in het beleid en de werking van de federale overheid en andere organisaties. Duurzame ontwikkeling vraagt een transversale beleidsaanpak. Via diverse overlegorganen wordt er dan ook een samenwerking georganiseerd met andere overheidsdiensten. Op federaal vlak is dit hoofdzakelijk via de Interdepartementale Commissie voor Duurzame Ontwikkeling (ICDO), waarin alle federale overheidsdiensten vertegenwoordigd zijn, alsook de gewesten en gemeenschappen. Het FIDO staat in voor het voorzitterschap en het secretariaat van de ICDO. Op nationaal, Belgisch vlak is er de Interministeriële Conferentie Duurzame Ontwikkeling (IMCDO) en haar administratieve werkgroepen. Daar wordt het overleg georganiseerd tussen de verschillende administraties van de federale en de gewestelijke overheden die zijn bevoegd voor duurzame ontwikkeling. 

 Interdepartementale Commissie voor Duurzame Ontwikkeling (ICDO)

Duurzame ontwikkeling is niet de bevoegdheid van één enkele administratie. Het streven naar duurzame ontwikkelingsdoelstellingen vraagt om een transversale beleidsaanpak. Deze transversale beleidsvoorbereiding is de voornaamste taak van de Interdepartementale Commissie voor Duurzame Ontwikkeling, kortweg ICDO. De ICDO is samengesteld uit vertegenwoordigers van alle federale overheidsdiensten en het ministerie van Defensie. Ook de gewesten en gemeenschappen worden uitgenodigd om een vertegenwoordiger aan te wijzen. Het Federaal Instituut voor Duurzame Ontwikkeling (FIDO) staat in voor het voorzitterschap en het secretariaat van de ICDO. Tijdens de leercyclus dient de ICDO te bepalen welke acties moeten worden uitgevoerd en welke maatregelen moeten worden getroffen om tot een duurzamere samenleving te komen. Hiervoor baseert ze zich op de langetermijnvisie en het federaal rapport voor duurzame ontwikkeling van de Taskforce Duurzame Ontwikkeling van het Federaal Planbureau. Deze acties vormen samen het federaal plan voor duurzame ontwikkeling (FPDO). De ICDO is niet alleen verantwoordelijk voor het opstellen van het federaal plan voor duurzame Ontwikkeling, maar coördineert ook de rapportering van de ICDO-leden inzake de uitvoering van de acties en maatregelen die zijn opgenomen in dit plan. Deze rapportering gebeurt 18 maanden vóór het einde van de beleidscyclus en wordt door de Taskforce Duurzame Ontwikkeling van het Federaal Planbureau gebruikt om het federaal rapport voor duurzame ontwikkeling op te stellen, dat o.a. een evaluatie bevat over het gevoerde beleid. De leden van de ICDO werken ook samen in verschillende werkgroepen om transversale beleidskaders uit te werken of concreet gestalte te geven aan specifieke initiatieven. Daarnaast publiceert de ICDO jaarlijks een activiteitenverslag waarin een overzicht wordt gegeven van de activiteiten van het secretariaat, het bureau, de plenaire vergaderingen en de werkgroepen.

De Taskforce Duurzame Ontwikkeling van het Federaal Planbureau (TFDO)

Het Federaal Planbureau is een instelling van openbaar nut. Het maakt studies en vooruitzichten over economische, sociale en milieubeleidskwesties en bestudeert ook de integratie van die beleidskwesties in een context van duurzame ontwikkeling. In het kader van de beleidscyclus van duurzame ontwikkeling stelt de TFDO het federaal rapport inzake duurzame ontwikkeling op. Dit rapport wordt als basis gebruikt voor een nieuwe vijfjarige beleidscyclus en bestaat uit twee delen. Het eerste deel bevat een stand van zaken, evenals een evaluatie van de bestaande toestand en van het beleid dat werd gevoerd. Het tweede deel is een oefening in toekomstverkenning. In dat deel worden de verwachte evolutie van de ontwikkelingen op internationaal niveau en alternatieve scenario’s voor de realisatie van doelstellingen uit de langetermijnvisie voorgesteld. Deze beschrijving van de ontwikkelingen die kunnen worden verwacht in het geval van een wijziging - of voortzetting - van een welbepaald beleid, helpt de federale overheid en het maatschappelijke middenveld om te beslissen welke maatregelen het best worden genomen om de vooropgestelde doelstellingen te bereiken. Voor meer informatie kan je terecht op de website van het Federaal Planbureau

De Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling (FRDO)

In de Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling zetelen vertegenwoordigers van diverse maatschappelijke groepen: overheidsorganisaties, organisaties voor ontwikkelingssamenwerking, verbruikers-, werknemers- en werkgeversorganisaties, energieproducenten en academici. Vertegenwoordigers van de federale regering, van de gemeenschappen en gewesten en van milieuraden en sociaal-economische raden zetelen ook in de raad, maar hebben geen stemrecht. De FRDO is vooral een adviesorgaan. Ze geeft, op eigen initiatief of wanneer de federale regering of het parlement erom vragen, adviezen aan de federale overheid over haar beleid voor duurzame ontwikkeling. De FRDO is verplicht om een advies op te stellen over het voorontwerp van het federaal plan voor duurzame ontwikkeling van de ICDO. Daarnaast heeft de FRDO ook een forumfunctie. Ze bevordert de discussie over duurzame ontwikkeling door, bijvoorbeeld, symposia te organiseren. Experten, het grote publiek en vertegenwoordigers van de overheid en van maatschappelijke organisaties krijgen zo de kans om hun standpunten toe te lichten. Voor meer informatie kan je terecht op de website van het FRDO.

Cellen Duurzame Ontwikkeling

Elke federale overheidsdienst, en ook het ministerie van Defensie, hebben een beleidscel duurzame ontwikkeling. Deze beleidscel staat in voor de interne coördinatie van de uitvoering van de maatregelen van het federaal plan voor duurzame ontwikkeling en de rapportering hierover in het ICDO.  De opdrachten van de cellen duurzame ontwikkeling zijn vastgelegd in het KB van 22 september 2004:

1. de voorbereiding van de bijdrage van haar dienst tot het federale beleid inzake duurzame ontwikkeling, waaronder de redactie van een ontwerp van actieplan voor haar dienst en de ondersteuning van haar dienst bij het uitvoeren van RIA's voor de duurzame ontwikkelingsaspecten;
2. de coördinatie van de bijdrage van haar dienst tot de uitvoering van het federale beleid inzake duurzame ontwikkeling, waaronder de verwezenlijking van de doelstellingen van de langetermijnvisie en de interne coördinatie van de uitvoering van de maatregelen van het federaal plan inzake duurzame ontwikkeling;
3.  de terbeschikkingstelling van expertise aangaande de opdrachten van haar dienst, waaronder:
   • de vertegenwoordiging van haar dienst in de Commissie en haar werkgroepen,
   • de deelname aan de driemaandelijkse netwerkvergadering van de cellen duurzame ontwikkeling
   • de ondersteuning van het lid van de ICDO bij de redactie van het rapport,
   • de ondersteuning van de Taskforce Duurzame Ontwikkeling van het Federaal Planbureau bij het opstellen van het federaal rapport inzake duurzame ontwikkeling,
4. de opvolging van de uitvoering van het beleid aangaande de voorbeeldfunctie van de dienst inzake duurzame ontwikkeling, waaronder:
   • interne milieuzorg,
   • duurzame overheidsopdrachten,
   • sensibilisering van het personeel rond duurzame ontwikkeling,
   • duurzaamheidsverslaggeving. 

Afhankelijk van de federale overheidsdiensten kan de cel duurzame ontwikkeling verschillende vormen aannemen. Het KB voorziet enkel in een minimale samenstelling:

• de vertegenwoordiger van de dienst in de ICDO
• de adviseur voor intern milieubeheer van de dienst
• een verantwoordelijke voor de begroting van de dienst
• een verantwoordelijke voor het aankoopbeleid van de dienst
• een verantwoordelijke voor het communicatiebeleid van de dienst
• Wanneer de behoeften van de dienst dit rechtvaardigen kunnen er personeelsleden als lid worden toegevoegd aan de cel duurzame ontwikkeling.

De leden worden door de leidende ambtenaar aangesteld voor een hernieuwbare termijn van 5 jaar. Meer informatie over de activiteiten van deze cellen vindt u in het laatste jaarverslag van de ICDO en de activiteitenverslagen 2022 van de cellen DO.